Ферритин мен темір: денсаулық үшін не білу керек
Темір – ағзамыздың қалыпты жұмыс істеуі үшін ең маңызды элементтердің бірі. Ол оттегіні тасымалдауға, бұлшықеттердің, мидың және иммундық жүйенің жұмысына қатысады.
Бірақ ағзада темір жеткілікті ме, соны білу үшін тек «қандағы темір» талдауы жеткіліксіз — ферритин көрсеткіші де қажет.
Ферритин дегеніміз не?
Ферритин – ағзада темірді сақтап, қажет кезде босатып беретін ақуыз.
Егер ферритин деңгейі төмен болса – бұл ағзадағы темір қоры таусылғанын білдіреді, тіпті қан талдауында темір мөлшері қалыпты болса да.
Төмен ферритин мен темір тапшылығының белгілері:
- Үнемі шаршау, әлсіздік
- Терінің және шырышты қабықтардың бозаруы
- Тырнақтың сынғыштығы, шаштың түсуі
- Жүктемеден кейін ентігу
- Жүрек соғысының жиілеуі
- Жиі суық тию
Ферритиннің норма көрсеткіштері:
- Әйелдер: 15–150 мкг/л
- Ерлер: 30–400 мкг/л
(Ең дұрысы – көрсеткіштің орташа шегінде болуы)
Темір тапшылығын қалай толтыруға болады?
- Тамақтану: қызыл ет, бауыр, бұршақ дақылдары, қарақұмық, шпинат, теңіз балығы
- С дәрумені темірдің сіңуін жақсартады — өнімдерді үйлестіріп жеген дұрыс (мысалы, ет + көкөніс)
- Айқын тапшылық кезінде – темір препараттары (тек дәрігердің тағайындауымен!)
Есіңізде болсын: темірдің артық мөлшері де зиян — ол қабыну тудыруы және ағза мүшелеріне зақым келтіруі мүмкін. Сондықтан емдеуді бастамас бұрын міндетті түрде талдау тапсырыңыз.
