D ДӘРУМЕНІ: ОЛ НЕ ҮШІН ҚАЖЕТ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЖЕТІСПЕУШІЛІГІН ҚАЛАЙ ТОЛТЫРУҒА БОЛАДЫ ?

D дәрумені «күн дәрумені» деп аталады: ол біздің терімізде күн сәулесінің әсерінен түзіледі. Денеде жетіспеген жағдайда не істеу керек, осы дәруменді қалай дұрыс қабылдау керек, біз қазіргі ғылыми дәлелдерге сүйене отырып айтамыз.

🎙Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ эндокринология кафедрасының ассистенті Әсем Оспанованың айтуынша, D дәрумені гормон сияқты әрекет етеді және организмдегі көптеген процестерге қатысады:
— Иммунитетті күшейтеді — ағзаға вирустар мен қабынулармен күресуге көмектеседі.
— Күшті сүйектер мен тістерді қолдайды — кальцийді сіңіруге көмектеседі.
— Көңіл-күйге әсер етеді — оның жетіспеушілігі мазасыздықпен, депрессиямен және созылмалы шаршаумен байланысты.
— Бұлшықет жұмысын жақсартады — әсіресе егде жастағы адамдар үшін құлау мен жарақаттануды болдырмау үшін маңызды.

«Егер сіз күн шуақты елде тұрсаңыз да, жетіспеушілік күннің аздығынан туындауы мүмкін: қыста, бұлтты ауа-райында немесе үйде көп уақыт өткізсеңіз», — дейді доктор.

— SPF кремдерін қолдану: олар терідегі D дәрумені синтезін блоктайды
— Жасы: жылдар өткен сайын терінің D дәрумені нашар өндіріледі.
— Тамақтану: егер диетада майлы балық, жұмыртқа және дәруменнің басқа көздері аз болса.
— Кейбір аурулар: мысалы, ішек, бауыр, бүйрек аурулары.
— Артық салмақ: D дәрумені май тінінде «сақталады» және қол жетімсіз болады.
— Д дәруменінің жетіспеушілігі жиі суық тию, тұрақты шаршау, апатия, бұлшықет ауруы және әлсіздік, нашар ұйқы, көңіл-күйдің өзгеруі, мазасыздық түрінде көрінуі мүмкін. Балаларда сүйектер баяу өседі (рахит), ересектерде сүйектер әлсірейді (остеопороз, сыну қаупі жоғары).

❔Нақты білу үшін 25(OH)D қан тапсыру керек — бұл организмдегі D дәрумені деңгейінің көрсеткіші.

D дәрумені нормалары (қан сарысуындағы 25(OH)D деңгейі):
нг / мл нмоль / л
Айқын тапшылық <10 <25 Тапшылық <20 <50 Жеткіліксіздік 20-30 50-75 Оңтайлы деңгей 30-50 75-125 Ықтимал уыттылық >100 >250